Osoby posiadające pewne oszczędności, które chciałyby je pomnożyć i założyć lokatę lub konto oszczędnościowe, chcąc skorzystać z takiego produktu, z pewnością spotkają się z pojęciem, jakim jest kapitalizacja odsetek. Jest to czynnik, na który obok oprocentowania warto zwrócić uwagę, decydując się na konkretny produkt, aby efektywnie pomnożyć swoje oszczędności. Chcąc osiągnąć wysoki zysk z lokaty, warto więc poznać podstawowe pojęcia, które ułatwią nam dobór najlepszego produktu. Czym jest i jak działa kapitalizacja odsetek, a także jak ją obliczyć? Podpowiadamy.
Spis treści
Co to jest kapitalizacja odsetek?
Wielu klientów banków, którzy po raz pierwszy chcą skorzystać z produktów takich jak lokata czy konto oszczędnościowe, aby ulokować w nich swoje dodatkowe pieniądze, często zadaje sobie pytanie: co to jest kapitalizacja odsetek? Otóż kapitalizacja odsetek to dopisywanie przez bank do bazowej kwoty, a także zgromadzonych już odsetek, dodatkowych odsetek. W momencie, kiedy odsetki są kapitalizowane, zwiększa się więc suma bazowa.
Kapitalizacją odsetek można nazwać moment dopisywania odsetek do zgromadzonego na rachunku oszczędnościowym lub lokacie kapitału. W większości przypadków takie działania podejmowane są przez bank na zakończenie okresu umowy. Jednak w niektórych sytuacjach kapitalizacja odsetek następuje wcześniej, na przykład co kwartał, miesiąc czy pół roku. Czas, po jakim dopisywane są odsetki, nazywany jest okresem kapitalizacji lub konwersji.
Na czym polega kapitalizacja odsetek?
Osoby, które są zainteresowane ulokowaniem swoich pieniędzy na koncie oszczędnościowym lub lokacie często zastanawiają się, na czym polega kapitalizacja odsetek. Działanie takie polega na dopisywaniu przez bank odsetek do zdeponowanej na lokacie lub koncie oszczędnościowym kwoty. Na zakończenie okresu kapitalizacji odsetki te zwiększają kwotę bazową, a co za tym idzie, przy następnej kapitalizacji kolejne odsetki naliczane są już od wyższej sumy, obejmującej kwotę bazową i wcześniej doliczone odsetki. Dlatego dwie identyczne lokaty, z takim samym oprocentowaniem i kwotą wkładu, nie muszą przynosić takiego samego zysku, jeżeli jedna z nich wyróżnia się częstszą kapitalizacją odsetek.
Jak obliczyć kapitalizację odsetek?
Ze względu na to, że kapitalizacja odsetek, a także częstotliwość podejmowania takich działań przez bank w istotny sposób wpływają na to, ile zarobimy, lokując swoje pieniądze w takiej inwestycji, porównując oferty poszczególnych podmiotów, warto zwracać uwagę na ten parametr. Dobrze jest również wiedzieć, jak obliczyć kapitalizację odsetek, ponieważ jest to równie istotne dla osób, które chcą ulokować swoje pieniądze w banku, jak to jak obliczyć odsetki od kredytu dla osób poszukujących kredytu hipotecznego lub gotówkowego. Jak obliczyć kapitalizację odsetek? Działanie takie będzie wymagało skorzystania z tzw. procentu składanego. Zanim podejmiemy próbę wyliczenia tej wartości, warto wpisując hasło: kapitalizacja odsetek wzór – sprawdzić, czy nasz tok myślenia jest prawidłowy. Wzór na kapitalizację odsetek może wyglądać w następujący sposób:
K= W* (1+O/L) L*N
- K – kapitał końcowy,
- W – początkowa kwota kapitału,
- O – wysokość oprocentowania w skali roku,
- L – liczba kapitalizacji w ujęciu rocznym/kwartalnym/miesięcznym (w przypadku kapitalizacji rocznej = 1, kwartalnej = 4, miesięcznej = 12),
- N – czas trwania inwestycji w latach (wielokrotność okresów kapitalizacji).
Przykładowo, jeżeli wpłacimy na 12-miesięczną lokatę 3000 zł, a jej oprocentowanie wynosi 3%, wówczas po roku bank do zgromadzonych przez nas środków doliczy 90 zł. Należy jednak pamiętać, że od tej kwoty trzeba odprowadzić podatek od zysków kapitałowych, którego wysokość wynosi 19%. W rzeczywistości więc po roku nasz zysk na takiej lokacie wyniesie około 73 zł. Podatek od zysków kapitałowych nazywany też podatkiem Belki, należy zapłacić w chwili uzyskania przychodów pochodzących z oszczędności lub inwestycji. Nie musimy jednak martwić się o to, aby pamiętać o takim działaniu, ponieważ proces ten przeprowadzany jest automatycznie przez bank bez potrzeby angażowania klienta.
Kapitalizacja odsetek – kalkulator
Klienci, którzy mają problem z tym, aby samodzielnie obliczyć kapitalizację odsetek dla poszczególnych produktów bankowych i nie chcą korzystać z gotowych wzorów dostępnych w Internecie, mogą użyć kalkulatora kapitalizacji odsetek. Narzędzia dostępne są bezpłatnie w Internecie na wielu stronach i umożliwiają obliczenie ewentualnych zysków dla kont oszczędnościowych czy lokat. Korzystając z nich, należy podać dane takie jak:
- kwota kapitału,
- czas trwania inwestycji,
- wysokość oprocentowania w skali roku,
- liczba kapitalizacji w ujęciu rocznym.
Na tej podstawie kalkulator wyliczy, z jaką kapitalizacją odsetek musimy liczyć się w przypadku konkretnych produktów. Pamiętajmy jednak, że nie uwzględnia on podatku od zysków kapitałowych, który będziemy musieli zapłacić.
Kapitalizacja odsetek – rodzaje
Wyróżnia się kilka rodzajów kapitalizacji odsetek, które dzielone są ze względu na okres, a także sposób ich naliczania. Zalicza się do nich:
- kapitalizację z góry – w przypadku której odsetki dopisywane są już na samym początku okresu lokacyjnego, lecz w momencie zrezygnowania z lokaty przed terminem jej wygaśnięcia, są zabierane z konta klienta,
- kapitalizacja z dołu – dotyczy sytuacji, w której bank dolicza odsetki do kapitału dopiero na koniec okresu lokacyjnego,
- kapitalizacja prosta – to sytuacja, w której odsetki od sumy początkowej nie podlegają oprocentowaniu,
- kapitalizacja złożona – dotyczy produktów, w których odsetki są naliczane nie tylko od sumy początkowej, ale również powiększonej o kolejne odsetki,
- kapitalizacja zgodna – występuje, gdy okres kapitalizacji pokrywa się z okresem stopy procentowej,
- kapitalizacja niezgodna – zachodzi wtedy kiedy okres kapitalizacji nie pokrywa się z okresem stopy procentowej.
Jednym z rodzajów kapitalizacji jest też kapitalizacja odsetek kredytowych. Dotyczy ona sytuacji, w której kredytobiorca nie wywiązuje się ze swojego zobowiązania, a więc obowiązku spłaty kredytu. Wówczas strony zawierają aneks do umowy określający kapitalizację zadłużenia z tytułu zaległych odsetek.
Kapitalizacja odsetek – jak często jest naliczana?
Poszczególne produkty bankowe różnią się między sobą okresem kapitalizacji odsetek. Dlatego szukając najkorzystniejszej dla siebie lokaty lub konta oszczędnościowego, warto zwracać uwagę nie tylko na oprocentowanie, ale również na ten czynnik. Jak często może być naliczana kapitalizacja odsetek? Częstotliwość naliczania kapitalizacji odsetek uzależniona jest od indywidualnej polityki banku, a także jego oferty i warunków przypisanych poszczególnym produktom. Dlatego zależnie od banku, stosuje się różne metody kapitalizacji odsetek, w skład których wchodzi kapitalizacja:
- roczna,
- półroczna,
- kwartalna,
- miesięczna,
- dzienna.
W przypadku większości obecnie dostępnych na rynku lokat kapitalizacja następuje na koniec okresu oszczędzania i jest ona naliczana tylko jeden raz, właśnie w tym terminie. Niektóre produkty wyróżniają się jednak kapitalizacją roczną, lecz odsetki przypisywane są już pierwszego dnia funkcjonowania lokaty. W takim przypadku ich częstotliwość naliczania jest taka sama, ponieważ są one tylko jeden raz dopisywane do konta klienta i dodatkowo, jeżeli ten zrezygnuje z takiej lokaty przed jej zakończeniem, wówczas będzie zobligowany do zwrócenia przekazanych mu przez bank odsetek.
W przypadku kapitalizacji półrocznej odsetki w ciągu roku dopisywane są dwukrotnie, w kwartalnej z kolei czterokrotnie, w miesięcznej 12 razy, a dziennej 30 razy w ciągu miesiąca, czyli 365 razy w ciągu roku. W praktyce jednak produkty z kapitalizacją dzienną, a nawet miesięczną są praktycznie niedostępne na rynku.
Dlaczego kapitalizacja odsetek jest ważna?
Kapitalizacja odsetek w przypadku produktów bankowych takich jak lokaty czy konta oszczędnościowe jest ważnym czynnikiem, który należy brać pod uwagę, decydując się na ulokowanie swoich oszczędności w konkretnym banku, ponieważ warunkuje nasze potencjalne zyski. Kapitalizacja odsetek jest szczególnie istotna w przypadku najpopularniejszych produktów oszczędnościowych. Jednak ten model oszczędzania wykorzystuje się również przy niektórych produktach emerytalnych, takich jak IKE czy IKZE. Kapitalizacja odsetek jest niezwykle istotna z uwagi na fakt, iż wpływa na końcowe zyski, nawet jeżeli dysponujemy niewielką sumą i decydujemy się na krótki czas lokaty, ponieważ doliczone do kapitału odsetki zaczynają pracować, a więc po kapitalizacji odsetek są one naliczane od wyższej sumy, dzięki czemu możemy liczyć na większą kwotę oszczędności.