Weryfikacja obecności potencjalnego klienta w rejestrach dłużników to stały element rozpatrywania wniosku o kredyt czy pożyczkę. Jeśli okaże się, że w takim rejestrze figurujemy, to znacznie trudniejsze będzie zaciągnięcie zobowiązania. Tyczy się to nie tylko ofert banków i firm pożyczkowych, ale nawet firm telekomunikacyjnych oferujących między innymi abonamenty na telefony komórkowe i Internet. Najbardziej znaną tego typu bazą w Polsce jest KRD, czyli Krajowy Rejestr Długów. Znacznie mniejszym zainteresowaniem cieszy się rejestr dłużników ERIF – nie każdy w ogóle wie, że on istnieje, nie mówiąc już o tym, czym się charakteryzuje. W takim razie czym jest lista dłużników ERIF i jak działa?
Spis treści
ERIF – co to jest?
ERIF jest biurem informacji gospodarczej – jasno wskazuje to już jego pełna nazwa, która brzmi ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A. Co to oznacza? Jest to instytucja gromadząca informacje o zobowiązaniach finansowych Polaków. Nie tylko osób fizycznych, ale także firm i instytucji.
Skąd nazwa ERIF? Pierwotnie spółka nazywała się KSV BIG S.A., jednak w 2007 roku, po zakupie jej przez Grupę Kapitałową KRUK (do której należy również KRUK, jedna z największych firm windykacyjnych w Polsce), zmieniła nazwę na Europejski Rejestr Informacji Finansowej Biuro Informacji Gospodarczej.
W późniejszym czasie dochodziło do zmiany nazwy jeszcze dwukrotnie, najpierw na Rejestr Dłużników ERIF Biuro Informacji Gospodarczej, a następnie na funkcjonujące do dzisiaj ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A.
Za pomocą ERIF możemy przede wszystkim:
- sprawdzić siebie
- sprawdzić firmy
- dopisać dłużnika.
Biuro określa dwa rodzaje dłużników, których można znaleźć w jego rejestrze. Mowa o dłużnikach będących konsumentami i dłużnikach niebędących konsumentami. Do tej pierwszej kategorii zalicza się:
- osoby fizyczne (w rozumieniu Kodeksu cywilnego);
- osoby zobowiązane do świadczeń alimentacyjnych;
- rodziców zobowiązanych do ponoszenia opłat za pobyt dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.
Z kolei dłużnicy niebędący konsumentami to:
- osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą zadłużone w związku ze swoją działalnością gospodarczą;
- osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej zadłużone w związku ze swoją działalnością gospodarczą lub stosunkiem prawnym.
Z rejestru dłużników ERIF korzystają między innymi:
- banki i SKOK-i
- pośrednicy kredytowi
- firmy telekomunikacyjne
- urzędy miast i gmin
- przedsiębiorstwa komunikacji publicznej i zakłady komunalne
- towarzystwa ubezpieczeniowe
- spółdzielnie mieszkaniowe
- firmy windykacyjne.
Źródło: https://erif.pl/aktualnosc/podsumowanie-2019-roku-czyli-co-w-bazie-erif-przyniosl-iv-kwartal
Jakie warunki musi spełnić dług, żeby wpisać go do ERIF?
Nie działa to oczywiście w ten sposób, że do rejestru ERIF można wpisać jakiegokolwiek dłużnika, kiedy tylko wierzyciel tego zapragnie. Żeby dług mógł pojawić się w bazie ERIF, musi spełnić następujące warunki:
- wartość długu musi być równa minimum 200 złotych – dla dłużników będących konsumentami;
- wartość długu musi być równa minimum 500 złotych – dla dłużników niebędących konsumentami;
- dług musi być przeterminowany o minimum 60 dni.
Ponadto wierzyciel jest zobowiązany na co najmniej 30 dni przed dokonaniem wpisu dostarczyć dłużnikowi ostateczne wezwanie do zapłaty pod groźbą wpisania do rejestru ERIF.
ERIF to nie tylko rejestr dłużników
Często mówi się potocznie „rejestr dłużników ERIF” czy „lista dłużników ERIF”, jednak w rzeczywistości ERIF nie jest tego typu instytucją, a przynajmniej nie do końca. W przeciwieństwie do na przykład wspomnianego na początku KRD, ERIF przechowuje bowiem, podobnie jak bardziej znany BIK, nie tylko informacje negatywne, ale także pozytywne. Informacje negatywne to nic innego, jak informacje o nieterminowych płatnościach, zaś informacje pozytywne dotyczą zobowiązań spłaconych w terminie.
Ilość informacji negatywnych w rejestrze ERIF jest znacznie większa, niż ilość informacji pozytywnych, stąd też biuro to kojarzone jest przede wszystkim właśnie jako rejestr dłużników. Mimo wszystko warto jednak pamiętać, że można tam znaleźć również wpisy pozytywne, a więc sama obecność w bazie nie musi od razu oznaczać problemów.
Wręcz przeciwnie – pozytywne wpisy mogą nam nie dość, że nie zaszkodzić, to jeszcze pomóc. Dzięki nim możliwe jest bowiem budowanie swojego wizerunku w oczach banków, firm pożyczkowych, dostawców usług telekomunikacyjnych i innych jako osoby odpowiedzialnej finansowo, rzetelnej i godnej zaufania. W związku z tym łatwiej będzie później na przykład otrzymać wymarzony kredyt.
Czym grożą negatywne wpisy w bazie ERIF?
Figurowanie na liście dłużników ERIF może być bardzo problematyczne, ponieważ, jak wspomniano na początku, banki i firmy pożyczkowe przy rozpatrywaniu wniosków weryfikują, czy potencjalny klient się na takiej liście znajduje.
Negatywne wpisy w bazie ERIF grożą więc przede wszystkim obniżeniem zdolności kredytowej i sprawieniem, że wymarzonego kredytu lub pożyczki nie dostaniemy albo wcale, albo będzie on nas znacznie więcej kosztował.
Jak usunąć wpis z ERIF?
Warto wiedzieć, ze ERIF usuwa wpisy ze swojej bazy tylko na wniosek wierzyciela. Oznacza to, że jeśli chcemy, aby negatywny wpis na nasz temat zniknął z bazy, musimy dojść do porozumienia czy to z bankiem, firmą pożyczkową czy inną instytucją lub osobą, która wpisała nas na listę dłużników.
Jest jednak jeszcze jedna alternatywa, jeśli nie jest to możliwe. W przeciwieństwie do BIK-u, gdzie informacje o nieterminowo spłaconych zobowiązaniach przechowywane są jeszcze przez 5 lat po ich spłacie, negatywne wpisy znikają z ERIF w przeciągu 14 dni od spłaty zobowiązania.
Dlaczego akurat 14 dni? Tyle właśnie ma czasu nasz wierzyciel, żeby przekazać do ERIF informacje o ostatecznej spłacie zobowiązania, co poskutkuje usunięciem wpisu. Jeśli mimo upływu 14 dni tego nie zrobił, powinniśmy zwrócić się do niego z pytaniem na ten temat.
W większości przypadków nie będziemy się jednak musieli o to martwić, ponieważ niedostarczenie tego typu informacji na czas wiązać się może dla naszego wierzyciela z bardzo srogą grzywną. W związku z tym zazwyczaj nie dochodzi na tym polu do opóźnień.
Sprawdzenie siebie w ERIF – jak to zrobić i czy warto?
Sprawdzenie siebie w ERIF, czyli uzyskanie informacji odnośnie tego, jakie dane posiada na nasz temat ta instytucja (a więc również co na nasz temat widzą zwracające się do ERIF banki i firmy pożyczkowe), jest stosunkowo szybkim i prostym procesem.
W pierwszej kolejności musimy stworzyć konto w powiązanym z ERIF serwisie infoKonsument. Dopóki nie aktywujemy go w pełni poprzez potwierdzenie swojej tożsamości, będziemy mieli jedynie możliwość sprawdzania w bazie firm – na przykład biura podróży, u którego zamierzamy wykupić wycieczkę. Pełna aktywacja jest wymagana zarówno do dopisywania dłużników, jak i do sprawdzenia w bazie samego siebie.
Kiedy już założymy i aktywujemy konto, pozostaje nam tylko się na nie zalogować i przejść do zakładki „Sprawdzanie”. Z tego miejsca będziemy mogli zawnioskować o trzy różne rodzaje powiązanych z nami raportów.
Pierwszy z nich to tradycyjny raport o sobie, z którego możemy dowiedzieć się, jakie dane na nasz temat posiada rejestr dłużników ERIF (np. czy w bazie znajduje się jakiś dług na nasze nazwisko). Drugi umożliwia sprawdzenie, kto i kiedy w ciągu poprzedniego roku wnioskował w ERIF o udostępnienie mu naszych danych. Trzeci natomiast pozwala sprawdzić, czy ktoś posługiwał się skradzionym, zgubionym lub podrobionym dokumentem z naszymi danymi.
Pierwszy i drugi rodzaj raportu kosztują jednorazowo po 3 złote, zaś sprawdzenie dokumentu tożsamości jest zawsze bezpłatne. Nic nie zapłacimy ani za założenie konta, ani za jego użytkowanie.
Zgodnie z obowiązującym prawem, każdy ma możliwość zażądania od ERIF (a także na przykład BIK-u, KRD i innych biur informacji gospodarczej) darmowej kopii swoich danych raz na pół roku. Oznacza to, że co 6 miesięcy możemy otrzymać raport na nasz temat nieodpłatnie. Jeśli jednak będziemy chcieli pobrać raport częściej niż raz na pół roku, będzie się z tym wiązała wspomniana wcześniej opłata w wysokości 3 złotych.
Zdecydowanie warto sprawdzać siebie w ERIF, najlepiej co pół roku (lub częściej, jeśli mamy taką potrzebę). W ten sposób możemy nie tylko spojrzeć na siebie oczami banku lub firmy pożyczkowej, ale także na przykład upewnić się, że nie doszło do wyłudzenia kredytu lub pożyczki na nasze dane.
Rejestr dłużników ERIF – podsumowanie
Rejestr dłużników ERIF nie jest może tak znany i popularny, jak BIK czy KRD, ale nie warto go ignorować. Należy bowiem pamiętać, że nawet jeśli nie znajdujemy się w jednym rejestrze, to możemy znajdować się w drugim i vice versa.
Wszystko zależy od tego, gdzie zdecydował się nas wpisać nasz wierzyciel. Może się więc zdarzyć, że samo sprawdzenie KRD nie pozwoli wykryć zadłużenia, ponieważ będzie ono widoczne jedynie w rejestrze ERIF.
Na korzyść sprawdzenia siebie w ERIF przemawia fakt, że jest to bardzo tanie w porównaniu do innych list dłużników – jeśli będziemy chcieli uzyskać raport na swój temat częściej niż co pół roku, jego koszt to zaledwie 3 złote.