Poręczenie kredytu a zdolność kredytowa – czy na siebie wpływają?

Poręczenie kredytu to forma dodatkowego zabezpieczenia kredytu, która wykorzystywana jest w przypadku braku odpowiedniej zdolności kredytobiorcy. Obecnie poręczenie kredytu nie jest raczej zbyt często używane. Osoba, która decyduje się na podżyrowanie kredytu, musi liczyć się z tym, że bierze na siebie sporą odpowiedzialność. W przypadku problemów ze spłatą kredytu przez prawowitego właściciela bank zwróci się z koniecznością zapłaty do żyranta. Sprawdź, jak poręczenie kredytu wpływa na zdolność kredytową i z czym trzeba się liczyć, zostając żyrantem.

Poręczenie kredytu a zdolność kredytowa – zależność

Każda osoba, która składa do banku wniosek o kredyt, jest weryfikowana. Bank sprawdza za pomocą dostępnych mu narzędzi wypłacalność potencjalnego kredytobiorcy, czyli bada jego zdolność kredytową i sprawdza za pomocą różnych symulacji, czy będzie on terminowo spłacał raty kredytu. 

Wszystkie banki mają obowiązek weryfikacji klienta w BIK, czyli Biurze Informacji Kredytowej. Widoczna jest tam historia dotychczasowych zobowiązań, ale także np. ostatnio wysłane wnioski kredytowe. Nawet tak małe aspekty mogą mieć znaczenie podczas podejmowania ostatecznej decyzji o udzieleniu finansowania. Każdy bank posiada swój własny sposób obliczania zdolności kredytowej klienta i polega on na analizie różnych czynników. Ze względu na to, że poszczególnych bankach, proces ten będzie się różnił, może okazać się, że w jednym banku Twoja zdolność kredytowa będzie niewystarczająca, a w innym bez problemu otrzymasz kredyt. To, jak dokładnie oceniają banki poszczególne parametry, nie jest znane. Wiadomo jednak mniej więcej, co brane jest pod uwagę. 

Pierwsza część, czyli analiza jakościowa, dotyczy sytuacji finansowej kredytobiorcy. Tutaj pod uwagę brane są przede wszystkim dochody – oczywiście im są one wyższe, tym lepiej. Jednak nie sama wysokość dochodu jest ważna, liczy się także jego źródło. Banki szczegółowo przyglądają się zatrudnieniu i biorą pod uwagę jego stabilność. Najlepiej punktowana jest umowa o pracę. Bank sprawdza nie tylko dochody, ale także wydatki. Podczas weryfikacji, bank sprawdza, jaki jest Twój miesięczny koszt utrzymania, czyli ile wydajesz na życie. Ostatnim istotnym punktem w tej części analizy, jest obecnie posiadane zadłużenie. Bank sprawdzi, czy posiadasz kartę kredytową, raty kredytu czy inne zobowiązania, które obniżają Twoją zdolność.

Druga część to analiza jakościowa, podczas której bank analizuje te dane, które w jego ocenie mają wpływ na wywiązywanie się z posiadanych zobowiązań. Pod uwagę mogą zostać wzięte takie elementy jak: wiek, stan cywilny, miejsce zamieszkania, liczba osób na utrzymaniu czy wykształcenie i zawód. O ile, w kwestii analizy jakościowej, raczej nie ma zbyt dużych rozbieżności pomiędzy bankami, tak tutaj mogą się one pojawiać. Wynika to z tego, że jeden bank będzie przychylniej patrzył na młode osoby, a inny uzna, że to właśnie wiek jest istotnym parametrem, który ma wpływ na całościową ocenę.

Kiedy bank uzna, że Twoje zabezpieczenie jest niewystarczające, nie zgodzi się na udzielenie kredytu. Sposobem na szybką poprawę zdolności kredytowej, jest zaproponowanie instytucji finansowej, dodatkowego zabezpieczenia. Jednym z takich zabezpieczeń może być właśnie poręczyciel, czyli osoba, która zdecyduje się dodatkowo ręczyć swoim majątkiem za Twoje zobowiązanie. Poręczycielem może zostać osoba, której zdolność kredytowa nie budzi zastrzeżeń banku. Idealnym kandydatem będzie więc ktoś, kto ma umowę o pracę, wysokie zarobki i brak własnych zobowiązań.

Warto tutaj wspomnieć o tym, że poręczenie kredytu ma wpływ na zdolność kredytową żyranta. W momencie, kiedy podpisze on umowę, bank traktuje go, tak samo, jak kredytobiorcę i „obciąża” jego konto tym zobowiązaniem. Sytuacja ta ma miejsce nawet wtedy, kiedy pierwotny kredytobiorca terminowo spłaca swoje zobowiązanie. Bank robi to nieco na wyrost, zabezpieczając własne interesy. Poręczenie kredytu najczęściej używane jest w przypadku zobowiązań długoterminowych, o wysokich wartościach. Oznacza to, że poręczenie kredytu ma bezpośredni wpływ także na zdolność kredytową samego żyranta. Może więc mieć on problem z uzyskaniem dodatkowego finansowania na swoje potrzeby. Oczywiście, wszystko zależy od tego, jak kształtuje się jego zdolność kredytowa.

Bycie żyrantem to ogromna odpowiedzialność. Nawet jeśli początkowo, decydując się na poręczenie kredytu, nie masz w planach zaciągania własnego zobowiązania, to może to zmienić się w przyszłości. Nie da się zaplanować tego, co wydarzy się za 20 czy 30 lat. Być może na przestrzeni tego czasu zmienią się Twoje priorytety lub będziesz potrzebować dodatkowych środków na inwestycję. Może okazać się, że decyzja o podżyrowaniu kredytu przekreśli Twoje własne plany i marzenia. 

Poręczenie spłaty kredytu – dla kogo?

Aby zostać poręczycielem, należy mieć przede wszystkim ukończone 18 lat i mieć zdolność do czynności prawnych. Oczywiście, żyrant musi mieć także zdolność kredytową, a więc powinna być to osoba posiadająca stałe zatrudnienie i zarobki na wysokim poziomie. Ze względu na to, że prośba o poręczenie kredytu, to raczej spora odpowiedzialność, o pomoc proszone są najbliższe osoby. Najczęściej w roli żyranta występują rodzice lub rodzeństwo, czasami także dalsi krewni lub przyjaciele. Co ciekawe, istnieją także instytucje, które zajmują się zawodowo poręczaniem kredytów.

Cena poręczenia kredytu

Poręczenie kredytu podlega pod przepisy Kodeksu Cywilnego, w którym nie ma mowy o ewentualnej opłacie za umowę poręczeniową. Przeważnie jest więc to bezpłatna umowa, która podpisywana jest w tym samym momencie, co umowa kredytowa. Nie ma jednak także zapisów o tym, że opłata taka nie może zostać ustalona. Dlatego można powiedzieć, że końcowa decyzja należy do stron umowy. Mają one całkowitą swobodę w decydowaniu o ewentualnej odpłatności.

Bank może jednak naliczyć dodatkowe koszty, które będą wynikały z konieczności przeprowadzenia czynności takich jak ocena zdolności kredytowej żyranta czy przygotowaniu dodatkowej umowy. Ta kwestia także zależy od indywidualnych ustaleń pomiędzy kredytobiorcą a bankiem.

Umowa poręczenia kredytu – co powinna zawierać?

Tak jak wspomnieliśmy, umowa poręczenia kredytu, jest regulowana przez przepisy Kodeksu Cywilnego. Nie jest jednak tam dokładnie określone, jak powinna wyglądać i co powinna zawierać. Nie istnieje więc jednolity wzór umowy poręczenia kredytu. Jednym z warunków jest jednak sporządzenie umowy na piśmie. Tylko w takiej formie będzie ona uznana. 

W umowie poręczenia stronami są bank i żyrant, a najważniejszymi elementami, które muszą znaleźć się w tego typu dokumencie, są: 

• dane osobowe,
• informacje dotyczące kredytu,
• stopień odpowiedzialności żyranta,
• okres, w którym żyrant decyduje się na poręczenie.

Taka umowa, powinna być istotna przede wszystkim dla żyranta, gdyż stanowi jego zabezpieczenie. W momencie, kiedy decyduje się on na poręczenie kredytu, staje się dłużnikiem solidarnym, a bank ma prawo żądać od niego spłaty zobowiązania, kiedy kredytobiorca nie będzie wywiązywał się z tego obowiązku. 

Żyrant może wnieść o to, aby w umowie powstał zapis, jedynie o częściowej odpowiedzialności za kredyt lub do pewnego momentu. W niektórych przypadkach bank zgadza się na to, aby umowa poręczenia wygasła automatycznie, w momencie, kiedy kredytobiorca nie ma problemów z regularną płatnością rat, przez określony czas np. kilku lat. Poręczyciel może także poprosić o dodatkowy zapis w umowie, o egzekwowaniu w pierwszej kolejności długu z majątku kredytobiorcy. Warto podczas podpisywania umowy poręczenia, wnieść także o prawo do informacji na temat kredytu. Jeśli obie strony się na to zgodzą, to bank będzie musiał na wniosek żyranta, podać mu aktualny stan zadłużenia czy wysokość raty. 

Jeśli w umowie nie zostało zapisane inaczej, to wygasa ona automatycznie, kiedy całe zobowiązanie zostanie spłacone. Nie oznacza to jednak, że podczas jej trwania, nie można przystąpić do negocjacji. W przypadku, kiedy umowa kredytowa trwa już kilka lat, a do tej pory nie wystąpiły żadne problemu, czy opóźnienia, to możesz poprosić bank o zdjęcie dodatkowego zabezpieczenia lub zaproponować inny jego rodzaj. Ostateczna decyzja zawsze należy do banku.

Natomiast unieważnienie takiego poręczenia jest bardzo trudne i wymaga przejścia na drogę sądową. Najczęściej taka sytuacja ma miejsce w przypadkach, kiedy umowa poręczenia była podpisana pod wpływem groźby, osoba podpisująca nie była w pełnej świadomości lub umowa powstała w wyniku błędu. Udowodnienie tego może być jednak kłopotliwe, a z pewnością będzie wymagało cierpliwości w dochodzeniu do prawdy.

Czy poręczenie kredytu wpływa na zdolność kredytową? Podsumowanie

Poręczenie kredytu to forma zabezpieczenia, która wykorzystywana jest przy braku zdolności kredytowej potencjalnego kredytobiorcy. Jest to forma dodatkowego zabezpieczenia, które podnosi jego zdolność i umożliwia zaciągnięcie zobowiązania. Analizując umowę poręczenia, nie można jednak przejść obojętnie, obok losu żyranta, czyli osoby poręczającej. Z jej punktu widzenia, taka umowa jest niezwykle ryzykowna i obciążająca. Decydując się bowiem, na podżyrowanie kredytu, decyduje się ona de facto, na obciążenie własnego konta kredytowego. Bank traktuje osobę udzielającą poręczenia, tak jakby to zobowiązanie należało do niej, nawet jeśli kredytobiorca regularnie płaci raty. 

Udzielając poręczenia, poręczyciel może utracić własną zdolność kredytową i w przyszłości mieć problem z zaciągnięciem własnego zobowiązania. Nie należy także zapominać o ewentualności, kiedy to kredytobiorca wpada w problemy finansowe i przestaje spłacać zobowiązanie. Ostatnie przewroty w gospodarce pokazały, że nawet osoby, które mają w miarę stabilną sytuację finansową, mogą mieć problemy ze spięciem budżetu, w wyniku wysokiego wzrostu raty kredytu. Poręczenie kredytu to decyzja, która powinna zostać dobrze przemyślana. Warto także zadbać o odpowiednie zapisy w umowie, które, chociaż częściowo zmniejszą odpowiedzialność żyranta.