Dług – definicja, konsekwencje, sposób spłaty

Od pewnego czasu zmagasz się z zadłużeniem i nie wiesz, jak możesz poradzić sobie z tą sytuacją? Dowiedz się, skąd biorą się długi i w jaki sposób można wyjść z zadłużenia. Przy okazji uzyskasz informacje na temat tego, w jakich przypadkach możliwe jest przedawnienie długów! 

Długi – skąd się biorą?

Najprościej rzecz ujmując, długi są konsekwencją sytuacji, w której dłużnik nie jest w stanie spłacać comiesięcznych rat. Kiedy raty te przestają być spłacane, suma zadłużenia rośnie – właśnie w ten sposób powstają długi. Pytanie jednak, co jest przyczyną takiego stanu rzeczy?

Wśród najczęstszych przyczyn powstawania zadłużenia wymienić należy takie czynniki, jak:

• zbyt małe dochody, 
• utrata pracy, 
• niefrasobliwe podejście do wydatków, m.in. drogie zakupy, które skutkują brakiem środków na spłatę zobowiązań,
• niespodziewane wydatki, jak na przykład leczenie czy naprawa samochodu, który uniemożliwiają opłacenie rat, 
• wzrost bieżących wydatków, na przykład na czynsz, prąd, wodę, gaz czy jedzenie, a w efekcie brak pieniędzy na spłatę zadłużenia, 
• utrata dodatkowego źródła przychodu, 
• brak podstawowej wiedzy z zakresu finansów i zarządzania domowym budżetem. 

Jak widać, istnieje wiele różnorodnych przyczyn powstawania zadłużenia. Tak naprawdę każda sytuacja jest inna. W niektórych przypadkach długi mogą być skutkiem choroby i kosztownego leczenia, w innych – niefrasobliwych, nieprzemyślanych wydatków.

Jak sprawdzić swoje długi w internecie?

Zastanawiasz się, w jaki sposób możesz sprawdzić swoje długi? Jedną z najpopularniejszych baz, zawierających m.in. dane o zadłużeniu, jest BIK, czyli Biuro Informacji Kredytowej. Każda osoba może bezpłatnie sprawdzić stan swojego zadłużenia w BIK. Dodatkowo w BIK można sprawdzić swój scoring – jest to informacja na temat tego, na ile wiarygodna z perspektywy banków i firm pożyczkowych jest dana osoba. Im bardziej rzetelna jest spłata zadłużenia, tym wyższy scoring BIK. I odwrotnie – jeśli ktoś nie spłaca zadłużenia w terminie, a długów jest coraz więcej, scoring BIK z pewnością będzie niski. 

Kolejną bazą, w której można sprawdzić swoje zadłużenie, jest KRD, czyli Krajowy Rejestr Dłużników. Baza ta zawiera nieco więcej informacji niż BIK. W KRD gromadzone są informacje na temat zadłużenia nie tylko w bankach czy w instytucjach finansowych, ale też w firmach usługowych, w towarzystwach ubezpieczeniowych, a nawet w firmach telekomunikacyjnych. 

Jak wyjść z długów?

Wyjście z długów nie jest proste, szczególnie dla osób, które mają duże zadłużenie. Nie znaczy to jednak, że jest to zadanie niemożliwe. Przede wszystkim należy zacząć od przeanalizowania swojej sytuacji finansowej – nie tylko aktualnego zadłużenia, ale też miesięcznych dochodów i wydatków. Warto znaleźć sposób na wprowadzenie oszczędności. Ograniczenie miesięcznych wydatków nawet o kilkaset złotych pozwoli na uzyskanie środków, które będzie można przeznaczyć na częściową spłatę zobowiązań. Bardzo często okazuje się, że znalezienie sposobów na oszczędności nie jest takie trudne, jak mogłoby się wydawać. 

Oczywiście w wielu przypadkach zaoszczędzenie na wydatkach na rozrywkę czy na jedzenie nie pozwoli na szybie wyjście z długów. Choć ograniczenie wydatków z pewnością jest niezbędne w przypadku osób posiadających zadłużenie, konieczne może być skorzystanie z bardziej skutecznych sposobów na wyjście z długów. Wymienić należy przede wszystkim takie metody, jak:

• unikanie spirali zadłużenia – zaciąganie kolejnych pożyczek w celu spłacenia dotychczasowych zobowiązań nie jest dobrym rozwiązaniem, 
• nadpłacanie długów – dodatkowe środki, które uda Ci się zgromadzić, przeznaczaj na nadpłacenie długów. W ten sposób zmniejszysz saldo zadłużenia, 
• negocjowanie warunków spłaty zobowiązań z wierzycielami – wbrew pozorom ta metoda może przynieść naprawdę dobre rezultaty, 
• kredyt konsolidacyjny również może być dobrym rozwiązaniem, m.in. z uwagi na niższe miesięczne raty.

Dodatkowo warto korzystać z rozwiązań rządowych. Obecnie rząd pozwala Polakom na korzystanie z tzw. wakacji kredytowych. To dobra propozycja dla osób, które spłacają kredyt hipoteczny, a stale rosnące raty kredytu nadmiernie obciążają domowy budżet.

Zapraszamy również do zapoznania się z artykułem: Jak wyjść z długów?

Przedawnienia długów – kiedy następuje?

Kolejna kwestia, która ma bardzo duże znaczenie dla osób posiadających spore zadłużenie, to przedawnienie długów. Czy długi w ogóle się przedawniają? A jeśli tak, to po jakim czasie? Owszem, przedawnienie długów jest możliwe, ale tylko w niektórych przypadkach. 

Warto zacząć od wyjaśnienia, czym dokładnie jest przedawnienie długów. Otóż o przedawnieniu możemy mówić w sytuacji, gdy ustaje prawna możliwość dochodzenia roszczeń przez wierzyciela, pomimo tego, że zadłużenie w dalszym ciągu obowiązuje (i nie zostało spłacone). Na skutek przedawnienia dług przyjmuje inną formę prawną, a mianowicie dług staje się zobowiązaniem niezupełnym. Wierzyciel nie może dochodzić spłaty roszczeń na drodze sądowej. 

W 2018 roku okres przeterminowania spłaty zobowiązań został skrócony. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, dług staje się nieważny już po sześciu latach od podpisania umowy. Co ważne, osoby, które mają długi w zakresie prowadzonej działalności, z przedawnienia mogą skorzystać już po trzech latach od podpisania umowy. Taki sam okres obowiązuje w przypadku roszczeń okresowych, np. odsetek. 

Jakie warunki należy spełnić, aby skorzystać z przedawnienia długów?

• musi minąć odpowiedni czas od momentu wymagalności zobowiązania – chodzi tutaj o termin płatności raty, 
• w okresie, w którym biegnie czas przedawnienia, nie może dojść do żadnej sytuacji, która ten bieg przerwie – mowa tu między innymi o takich sytuacjach, jak wszczęcie procedury egzekucyjnej, skierowanie sprawy do komornika czy złożenie przez wierzyciela pozwu sądowego przeciwko dłużnikowi.

Przedawnieniu polega większość zobowiązań finansowych – od kredytów i pożyczek, poprzez rachunki za media, aż po faktury za usługi czy podatki. 

Gdzie sprawdzić, czy dług jest przedawniony?

Nie masz pewności, czy w Twoim przypadku można już mówić o przedawnieniu długu? Na szczęście istnieją proste sposoby, aby to sprawdzić. Jedną z metod sprawdzenia, czy dług jest przedawniony, jest wspomniana wcześniej baza BIK. Biuro Informacji Kredytowej pozwala bowiem nie tylko na sprawdzenie swojego zadłużenia czy scoringu, ale też na upewnienie się, czy dany dług nie jest przedawniony. W bazach powinny znajdować się informacje wyłącznie na temat aktualnego zadłużenia. Oczywiście zdarzają się sytuacje, gdy długi – pomimo przedawnienia – nadal wpisane są do bazy. W takim przypadku można poprosić o ich wykreślenie. 

Długi – podsumowanie

Wiesz już, skąd najczęściej biorą się długi, kiedy następuje ich przedawnienie i jak sprawdzić swoje aktualne zadłużenie. Dodatkowo uzyskałeś szereg informacji na temat tego, jak wyjść z długów. Sposobów na wyjście z zadłużenia jest wiele. Sposób postępowania powinien być uzależniony od tego, jaka jest skala zadłużenia i w jakiej sytuacji znajduje się dłużnik. Jeśli nie wiesz, w jaki sposób poradzić sobie z dotychczasowym zadłużeniem, koniecznie skorzystaj ze wsparcia doradcy. W ten sposób uzyskasz profesjonalne wsparcie, dzięki któremu już niebawem Twoje zadłużenie może stać się tylko wspomnieniem.